ریتالین و عوارض پس از مصرف

مصرف ریتالین در ایام امتحانات؛ راهی پرخطر برای تمرکز موقت

در فصل امتحانات، بسیاری از دانشجویان با حجم زیادی از مطالب درسی، اضطراب و کمبود زمان مواجه می‌شوند. در این میان، برخی افراد به‌دنبال راه‌های سریع برای افزایش تمرکز یا کاهش خواب به مصرف داروهایی چون ریتالین روی می‌آورند؛ غافل از آن‌که این دارو نه‌تنها راه‌حل مناسبی نیست، بلکه ممکن است پیامدهای جدی جسمی و روانی به‌همراه داشته باشد.

ریتالین چیست؟

ریتالین (با نام علمی متیل‌فنیدیت) دارویی است که به‌طور خاص برای درمان اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی (ADHD)  تجویز می‌شود. این دارو تحت نظر پزشک و با دوز مشخص برای افرادی با اختلالات خاص مؤثر است. اما استفاده‌ی خودسرانه از آن در افرادی که نیاز پزشکی ندارند، می‌تواند اثرات نامطلوب و حتی خطرناکی ایجاد کند.

عوارض مصرف خودسرانه ریتالین

• ایجاد وابستگی و اعتیاد

ریتالین می‌تواند منجر به وابستگی روانی و حتی جسمی شود. دانشجویانی که در ابتدا تنها به‌قصد بهبود تمرکز از آن استفاده می‌کنند، ممکن است در ادامه بدون مصرف دارو توانایی مطالعه یا حتی آرامش روانی نداشته باشند.

• اختلال در خواب و کاهش عملکرد شناختی

اگرچه ریتالین ممکن است برای چند ساعت سطح بیداری را بالا ببرد، اما با ایجاد اختلال در چرخه خواب، در بلندمدت به خستگی، افت حافظه و کاهش بازده ذهنی منجر می‌شود.

• افزایش اضطراب و تحریک‌پذیری

یکی از شایع‌ترین عوارض مصرف این دارو، افزایش اضطراب، تپش قلب، بی‌قراری، و حتی پرخاشگری است؛ مواردی که مستقیماً با عملکرد بهتر در تضاد هستند.

• احتمال افسردگی پس از قطع مصرف

تغییرات شیمیایی ناشی از مصرف ریتالین ممکن است پس از مدتی به افت خلق، احساس خالی بودن یا افسردگی منجر شود، به‌ویژه زمانی که دارو به‌طور ناگهانی قطع شود.

راهکارهای جایگزین و ایمن

مصرف ریتالین نمی‌تواند جایگزینی برای برنامه‌ریزی صحیح درسی، خواب کافی، تغذیه مناسب و حمایت روانی باشد. در صورت بروز مشکلاتی چون بی‌حوصلگی، عدم تمرکز یا اضطراب بالا، بهترین گزینه مراجعه به مشاوران روان‌شناسی و استفاده از راهکارهای غیر دارویی و پایدار است.

در همین راستا، مشاوران مرکز مشاوره امین دانشگاه در کنار شما هستند تا در ایام امتحانات با ارائه خدمات روان‌شناختی و راهکارهای علمی، شما عزیزان را در مسیر مدیریت استرس، بهبود تمرکز و حفظ سلامت روانی یاری کنند.

متن: مرکز مشاوره امین دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا

اینفوگرافی: مرکز مشاوره امین دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا