بازسازی امید بعد از جنگ
بازسازی امید بعد از جنگ
وقتی زنده‌ای… اما نمی‌دونی برای چی
جنگ فقط گلوله و آتش نیست.
جنگ، گاهی سکوت سنگینیه که بعد از تموم شدنش شروع می‌شه.
اون‌جا که زنده موندی، اما انگار یه چیزی درونت دیگه نمی‌خواد ادامه بده.
این حس بی‌هدفی، بی‌معنایی، دل‌مردگی… چیزیه که روان‌شناسا بهش می‌گن:
«فقدان معنا» یا Existential Void
چرا بعد از جنگ، امید از بین می‌ره؟
تحقیقات نشون می‌ده تجربه جنگ یا بحران شدید باعث تخریب ساختارهای بنیادین ذهنی می‌شه:
- باور به عدالت جهان
- احساس کنترل
- باور به آینده
- هویت شخصی
وقتی این‌ها فرو می‌ریزن، روان وارد شوک اگزیستانسیال می‌شه. فرد ممکنه بپرسه:
«خب حالا که زنده‌م، قراره چی بشه؟ چرا اصلاً باید ادامه بدم؟»
آیا این بی‌معنایی طبیعیه؟ بله.
بعد از بحران، خیلی‌ها این مرحله رو تجربه می‌کنن.
نه چون ضعیفن، بلکه چون دنیاشون تغییر کرده و روانشون داره سعی می‌کنه دوباره «بسازه».
در واقع، این «پوچی»، خودش مرحله‌ای بین سوختن و دوباره زنده‌شدنه.
چطور می‌شه امید و معنا رو بازسازی کرد؟
1. پرسش از «معنا»، نه از «گذشته»
سؤال رو عوض کن:
«چرا اون بلا سرمون اومد؟»
«حالا با اونچه تجربه کردم، چه کاری می‌تونم بکنم؟»
تمرکز بر «معنای بعد از رنج»، نه «علت رنج»
بر پایه نظریه‌ی معنا (Logotherapy) از ویکتور فرانکل
2. حرکت‌های کوچک، هدف‌های واقعی
برای کسی که از جنگ برگشته، “هدف بزرگ” ممکنه سنگین باشه.
اما یه قدم کوچیک مثل کمک به یه نفر دیگه، یا مراقبت از خود می‌تونه حس جهت ایجاد کنه.
- داوطلبی
- یادگیری مهارتی جدید
- بودن کنار خانواده
- حتی مراقبت ساده از گیاه‌ها یا حیوانات خونگی
3. ارتباط با دیگران؛ معنا در “ما”
جنگ آدم رو منزوی می‌کنه.
معنا اغلب در رابطه شکل می‌گیره، نه در تنهایی.
گروه‌های حمایت‌گر، گفت‌وگو با آدم‌های هم‌تجربه، یا روان‌درمانی گروهی می‌تونه حس «باهم بودن» رو بازسازی کنه.
4. ساختن روایت شخصی از رنج
بنویس: من کی بودم؟ چی شد؟ حالا کی‌ام؟
نوشتن، گفتن یا حتی نقاشی کردن می‌تونه تکه‌های پخش‌شده ذهن رو به هم بچسبونه.
این کار، به مغز کمک می‌کنه تجربه رو پردازش و معناسازی کنه.
5. معنای شخصی، نه جهانی
لزومی نداره معنای زندگی‌ت رو برای همه توضیح بدی.
کافیه خودت بدونی چرا هر روز بلند می‌شی.
اون معنا می‌تونه یه نفر باشه، یه ارزش، یا حتی یه حس تعهد به خودت.
امید، همیشه یک حس نیست؛
گاهی، تصمیمیه برای اینکه با وجود همه‌چیز، ادامه بدی.
تو لازم نیست برگردی به قبل؛
تو می‌تونی نسخه‌ی تازه‌ای از خودت بسازی، با درد و با معنا.
اگه این روزها احساس می‌کنی انگیزه و معنات گم شده، بدون که این بخش طبیعی از ترمیمه و برگشتن ممکنه.
این پیام رو برای کسی بفرست که در سکوت داره می‌جنگه
مرکز مشاوره امین دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه
نظر شما :